စာေပအရာေျမာက္သည့္ စာအုပ္အမ်ဳိးအစားေပါင္းမ်ားစြာ႐ွိေသာ္လည္း အဓိကအုပ္စုႀကီးအျဖစ္ ခဲြျခားလိုက္လွ်င္ အုပ္စုႀကီးႏွစ္စု၊ စာအုပ္အမ်ဳိးအစားႏွစ္မ်ဳိးသာ ႐ွိပါသည္။
သုတ သို႔မဟုတ္ အသိေပးစာေပဆိုသည္မွာ မိမိသိလိုေသာအေၾကာင္းအရာကို ႐ွာေဖြၾကည့္႐ႈၿပီး မိမိသိ႐ွိၿပီးေနာက္တြင္ ထိုစာေပ၏စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈမွာ ၿပီးဆံုးသြားၿပီျဖစ္သည္။ ဆက္လက္ၿပီး စဥ္းစားေတြးေခၚရန္ ဦးေႏွာက္ကိုအလုပ္ေပးရန္ မလိုအပ္ေတာ့ေပ။ သိလို၍ဖတ္သည္။ ဖတ္၍သိ႐ွိၿပီးေနာက္တြင္ ထိုအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္၍ ၿပီးျပည့္စံုသြားသည့္ သေဘာ။ သိမႈကုန္ဆံုးသြားၿပီဆိုသည့္သေဘာျဖစ္သည္။
ရသစာေပ သို႔မဟုတ္ အေတြးအေခၚစာေပကား ဤသို႔မဟုတ္။ သိမႈထက္ ခံစားမႈကိုႏႈိးဆြသည္။ သိလိုျခင္းထက္ ခံစားျခင္း၊ စာအုပ္အေပၚ ေက်နပ္ႏွစ္သက္ျခင္းက ပုိသည္။ စာဖတ္ၿပီးေနာက္မွ စဥ္းစားေတြးေခၚျခင္းအလုပ္ကို စတင္သည္။ စဥ္းစားေလေလ စဥ္းစားခ်င္စရာေကာင္းေလေလ စာေပအမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။ ခံစားျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ကို ဆြျခင္းအလုပ္ကို စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေစေသာ အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။
ထိုအခါ စာဖတ္သူအပိုင္းက မည္သို႔ဖတ္ၾကသနည္း။
စာဖတ္သူႏွစ္မ်ဳိး
အမွန္တကယ္ခဲြျခမ္းစိတ္ျဖာလွ်င္ စာဖတ္သူအမ်ဳိးအစား အမ်ားအျပား႐ွိႏိုင္ပါသည္။ မ်ဳိးတူရာစုေပါင္းၾကည့္လွ်င္ေတာ့ အဓိကအုပ္စုႏွစ္ခုျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ပထမတစ္မ်ဳိးမွာ ေလးနက္ေသာ၊ တပ္မက္ေသာ၊ စာအုပ္ကိုမဖတ္ရမေနႏိုင္ေသာ အဆင့္ျမင့္စာဖတ္သမားအုပ္စုျဖစ္သည္။ စာကိုဖတ္ၿပီး စဥ္းစားဆင္ျခင္ေလ့႐ွိေသာ၊ စာေရးသူ၏ စကားလံုးတိုင္းကို တိတိက်က်နားလည္သေဘာေပါက္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္သည့္ အေလ့အထလည္း စဲြၿမဲေသာ စာဖတ္သမားမ်ဳိးျဖစ္သည္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ထိုအမ်ဳိးအစားကို စာၾကမ္းပိုး(Bookish)ဟု ေခၚေလ့႐ွိၾကသည္။ စာဖတ္က်င့္ကို အခိုင္အမာထူေထာင္ထား႐ွိႏိုင္ၿပီးသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔ျပင္ စာအုပ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ဖတ္တတ္သူမ်ားျဖစ္သည္။
စာေပအရာေျမာက္ေသာစာအုပ္ဆိုသည္မွာ သမိုင္း၏ထာဝရ႐ွင္သန္စီးဆင္းေနသည့္ အမတအျဖစ္ ႐ႈျမင္ယံုၾကည္မႈ႐ွိၿပီး စာအုပ္ကေပးေသာ ေပ်ာ္႐ႊင္ၾကည္ႏူးမႈကို အျပည့္အဝခံစားႏိုင္စြမ္း႐ွိသူမ်ဳိးျဖစ္သည္။ စာအုပ္ကို စနစ္တက် ေလးေလးနက္နက္ဖတ္႐ႈၿပီး ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏိုင္စြမ္း႐ွိသူ၊ စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္သူမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ စာဖတ္ေသာ လူေတာ္အမ်ဳိးအစားထဲပါဝင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ေနာက္တစ္မ်ဳိးမွာေတာ့ စာေတာ့ဖတ္ၾကသည္။ သူ႔စိတ္အခံကိုက စာကိုေလးစားေလးနက္စြာ ဖတ္ေသာအက်င့္ မ႐ွိသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ တျခားသူမ်ား အထင္အျမင္ႀကီးမႈရ႐ွိေစရန္၊ ထင္ေပၚမႈ၊ ဗဟုသုတၾကြယ္ဝသူအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရမႈကို ငမ္းငမ္းတက္လိုခ်င္တပ္မက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူတို႔ကိုေတာ့ စာဘဝင္ (Snobbig)သမားမ်ားဟု ကင္ပြန္းတပ္ေလ့႐ွိသည္။ သူတို႔အတၱအတြက္၊ မာနအတြက္၊ ထင္ေပၚလိုမႈအတြက္ စာအုပ္မ်ားသည္ ၾကားခံပစၥည္းတစ္ခုသဖြယ္ အသံုးျပဳၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။
အကန္းႏွင့္အၿမံဳဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးခဲြျခားၿပီး ေျပာတတ္ၾကသည္။ စာမဖတ္ျခင္းကို အကန္းဟုဆိုၿပီး ဖတ္ၿပီးေသာ စာေပ၊ ဗဟုသုတ၊ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈကို ျပန္လည္မွ်ေဝ အသံုးမျပဳႏိုင္ျခင္းကို အၿမံဳဟုဆိုၾကသည္။ အကန္းသည္ မေကာင္းသလို အၿမံဳသည္လည္း ႀကိဳဆိုသင့္သည့္ လူမ်ဳိးမဟုတ္ေပ။
စာဖတ္ေသာ လူညံ့မ်ား
ထူးခၽြန္ထက္ျမက္သူတိုင္း တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ ေတာ္သူတိုင္း စာဖတ္ၾကသည္ေတာ့မွန္သည္။ စာဖတ္တိုင္း မေတာ္သည္ကိုလည္း သတိျပဳေစခ်င္ပါသည္။
စာဖတ္ၿပီး စာမေက်သူတိုင္း၊ စာဖတ္ၿပီး ငါေတာ္လွခ်ည့္၊ တတ္လွခ်ည့္ဟု ထင္တစ္လံုး႐ွိေနသူတိုင္းသည္ မေတာ္႐ံုမက လူ႔ေအာ့ေၾကာလန္မ်ား၊ ေနရာဌာနမသိ၊ ေဟာင္ဖြာေဟာင္ဖြာေျပာက်င့္႐ွိသည့္ လူေပါႀကီးမ်ားအျဖစ္ ပတ္ဝန္းက်င္က သတ္မွတ္ၾကေလ့႐ွိပါသည္။
ေတြ႔ကရာစာကို ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းမ႐ွိဘဲ ႏြားငတ္ေရက်ဖတ္ၿပီး စဥ္းစားဆင္ျခင္ျခင္းမ႐ွိလွ်င္ ဗဟုသုတမ်ားသည့္ လူညံ့တစ္ေယာက္ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ စာအုပ္မ်ားမွေပးစြမ္းေသာ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈ၊ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိမႈ၊ မွန္ကန္မႈ၊ တရားမွ်တမႈကို ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ လက္ခံရယူႏိုင္ျခင္းမ႐ွိေတာ့သျဖင့္ ဘယ္ရည္႐ြယ္ရာပန္းတိုင္ကိုမွလည္း မေရာက္၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွလည္း အက်ဳိးမျပဳေတာ့သည့္ လူ႔ဘူးေတာင္းမ်ားအျဖစ္ ကမၸည္းတင္ခံရမည္သာျဖစ္ေလသည္။
စာဖတ္ေသာ လူညံ့မ်ားသည္ စာမဖတ္ေသာ လူညံ့မ်ားထက္ ပို၍ပို၍မုိက္ကန္းတတ္ပါသည္။ သူ႔မွာ ငါစာဖတ္သည္ဟူေသာ စာဘဝင္ကလည္း မီးေလာင္ရာ ေလပင့္သကဲ့သို႔ တညီးညီးေတာက္ေလာင္ေနတတ္ၿမဲျဖစ္သည္။
*** ၂ဝ၁၄ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလထုတ္ ေ႐ႊအျမဴေတမဂၢဇင္း စာမ်က္ႏွာ၁၃၃တြင္ပါ႐ွိေသာ စာေရးဆရာေမာင္ခိုင္လတ္ေရးသားသည့္ "စာဖတ္ေသာ လူညံ့မ်ား" ေဆာင္းပါးမွ စာပုိဒ္တခ်ဳိ႕ကို ကူးယူမွ်ေဝပါသည္။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန
